სარჩევი:
ანგინა, რომელიც ცნობილია აგრეთვე როგორც ნუშურა ჯირკვლების, იგივე ტონზილების, მწვავე ჩირქოვანი ანთება, საკმაოდ გავრცელებული დაავადებაა, განსაკუთრებით ბავშვებში.
ანგინის ერთ-ერთ გართულებას წარმოადგენს პერიტონზილარული აბსცესი (ჩირქგროვა), რომელიც ყალიბდება ნუშურა ჯირკვლის (ნუშურას) და ყელის კედელს შორის, იმ შემთხვევაში, თუ ინფექცია გავრცელდება დაინფიცირებული ნუშისებრი ჯირკვლიდან მის გარშემო მდებარე ქსოვილებში. ანგინა შეიძლება განუვითარდეს ნებისმიერი ასაკის ადამიანს, თუმცა ყველაზე ხშირად ის აღენიშნებათ ბავშვებს და შესაძლოა, მათ რამდენჯერმე გადაიტანონ ეს დაავადება ცხოვრების მანძილზე.
რა არის ანგინა
ნუშურები მოქმედებენ როგორც ფილტრები, ხაფანგში ამწყვდევენ მიკრობებს, რომლებმაც შეიძლება სასუნთქ გზებში შეაღწიონ და ინფექცია გამოიწვიონ. ისინი ასევე გამოიმუშავებენ ანტისხეულებს ინფექციასთან საბრძოლველად. თუმცა ზოგჯერ, ბაქტერიები ან ვირუსები მათ ძალიან დიდი რაოდენობით ესხმიან თავს და ვეღარ უმკლავდებიან. ამან შეიძლება გამოიწვიოს ნუშურების შეშუპება და ანთება.
ანგინა გავრცელებულია განსაკუთრებით ბავშვებში. ის შეიძლება ერთხელ გამოვლინდეს ან მოკლე პერიოდში რამდენჯერმე განმეორდეს.
არსებობს ნუშურების ანთების სამი ფორმა:
- მწვავე ტონზილიტი. ეს სიმპტომები ჩვეულებრივ გრძელდება 3-4 დღე, მაგრამ შეიძლება 2 კვირამდეც კი გაგრძელდეს.
- განმეორებითი ტონზილიტი. ეს არის როდესაც ტონზილიტი წელიწადში რამდენჯერმე მეორდება.
- ქრონიკული ტონზილიტი. ეს არის ნუშურების ხანგრძლივი ინფექცია.
ანგინის სიმპტომები
ანგინის სიმპტომებია ანთებული და შეშუპებული ნუშურები, ზოგჯერ იმდენად მძიმე ფორმით, რომ ეს მდგომარეობა პირით სუნთქვას ართულებს. სხვა სიმპტომები მოიცავს:
- ყელის ტკივილი ან მგრძნობელობა
- ცხელება
- წითელი ნუშურები
- თეთრი ან ყვითელი ნადები ნუშურებზე
- მტკივნეული ბუშტუკები ან წყლულები ყელზე
- თავის ტკივილი
- მადის დაკარგვა
- ყურის ტკივილი
- ყლაპვის გაძნელება
- კისრის ან ყბის ლიმფური კვანძების შეშუპება
- ცხელება და შემცივნება
- ცუდი სუნთქვა
- ხმის ჩახლეჩა ან ჩახშობა
- კისრის გაშეშება
ბავშვებში ანგინის სიმპტომები შეიძლება მოიცავდეს:
- გულისრევას
- ღებინებას
- მუცლის ტკივილს
- ნერწყვდენას
- საკვების მიღებისა და ყლაპვის სურვილის არ ქონას
ანგინის გამომწვევი მიზეზები
ანგინას იწვევს როგორც ბაქტერიული, ისე ვირუსული ინფექციები. თუ გაქვთ ნუშურების ანთება, ექიმისთვის მნიშვნელოვანია სწორი გამომწვევი მიზეზის დადგენა, რათა იპოვოს შესაბამისი მკურნალობის მეთოდი.
ვირუსული ტონზილიტი
რამდენიმე განსხვავებულმა ვირუსმა შეიძლება გამოიწვიოს ნუშურების ანთება. ზოგიერთი მათგანია:
- ადენოვირუსები
- გრიპის ვირუსი
- ეპშტეინ-ბარის ვირუსი
- პარაინფლუენცის ვირუსები
- ენტეროვირუსები
- ჰერპეს სიმპლექს ვირუსი
- აივ ინფექცია
ზოგადად, ვირუსული ტონზილიტი ნაკლებად მძიმეა და უფრო გავრცელებულია, ვიდრე ბაქტერიული ტონზილიტი, ის შემთხვევების დაახლოებით 70%-ს შეადგენს. ამ ფორმით მიმდინარე დაავადების დროს ანტიბიოტიკები არ უნდა იქნას გამოყენებული.
ზოგჯერ, ეპშტეინ-ბარის ვირუსის მიერ გამოწვეული ვირუსული ტონზილიტი შეიძლება მონონუკლეოზთან ერთად გამოვლინდეს. თუ განგივითარდათ მონონუკლეოზი, ასევე შეიძლება გქონდეთ დაღლილობა, ცხელება, კუნთების ტკივილი და მადის დაკარგვა.
იშვიათ შემთხვევებში, ასევე შეიძლება გაგიჩნდეთ ჭინჭრის ციება, აჩქარებული პულსი და ცხვირიდან სისხლდენა. თუ ფიქრობთ, რომ შეიძლება გქონდეთ მონო, სთხოვეთ ექიმს ჩაგიტაროთ ტესტი დასადასტურებლად.
ბაქტერიული ტონზილიტი
ანგინის კიდევ ერთი გამომწვევია სტრეპტოკოკული ბაქტერია (სტრეპი), რომელმაც ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ყელის სტრეპტოკოკული ანთება. ხანდახან სხვა ბაქტერიებსაც შეუძლიათ ნუშურების ანთების გამოწვევა, მაგალითად სტაფილოკოკი. ამ ინფექციების მკურნალობა ჩვეულებრივ ანტიბიოტიკებით ხდება.
ბაქტერიული ტონზილიტი ზოგჯერ იწვევს მდგომარეობას, რომელსაც კვინზი ეწოდება. ეს ხდება, როდესაც აბსცესი (ჩირქის დაგროვება) ვითარდება ნუშურის გვერდით და აწვება ყელის ცენტრისკენ. კვინზი საკმაოდ მტკივნეულია და პირის გაღებასაც კი ართულებს. ასეთ შემთხვევაში, ექიმს შეიძლება დასჭირდეს მცირე ოპერაციის ჩატარება აბსცესის მოსაშორებლად.
არის თუ არა ანგინა გადამდები?
თვითონ ანგინა გადამდები არ არის, მაგრამ ინფექციები, რომლებიც მას იწვევენ, შეიძლება იყოს. ბაქტერიული ტონზილიტის გადაცემა შესაძლებელია ინფიცირებული პირის ნერწყვთან, მათ შორის რესპირატორულ წვეთებთან კონტაქტით. ვირუსები, რომლებიც იწვევენ ნუშურების ანთებას, ვრცელდება სხვადასხვა გზით.
შეგიძლიათ გადაგედოთ ისეთი ზედაპირებიდან, როგორიცაა კარის სახელურები და ტელეფონის ეკრანები. გრიპის ვირუსი, გადადის ჰაერით, ხოლო სხვები, მაგალითად ეპშტეინ-ბარის ვირუსი, გადაეცემა ნერწყვთან კონტაქტით, ხოლო აივ ინფექციის შემთხვევაში - სქესობრივი გზით.
ანგინის რისკ ფაქტორები
ზოგიერთი ფაქტორი ზრდის ნუშურების ანთების განვითარების რისკს:
- ასაკი. ბავშვებს ანგინა უფრო ხშირად ემართებათ, ვიდრე ზრდასრულებს. მოზარდის შემთხვევაში ნუშურები მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ სხეულის იმუნურ ფუნქციაში. მაგრამ ასაკის მატებასთან ერთად, ისინი ნაკლებად მნიშვნელოვანი ხდებიან. ექსპერტები მიიჩნევენ, რომ ამით შეიძლება აიხსნას, თუ რატომ არიან ზრდასრულები ბევრად ნაკლებად მიდრეკილნი ანგინისადმი, ვიდრე ბავშვები. 5-15 წლის ასაკის ბავშვებს უფრო მეტად აქვთ ტონზილიტის განვითარების ალბათობა, რომელიც გამოწვეულია ბაქტერიული ინფექციებით. ძალიან პატარა ბავშვებში უფრო ხშირია ვირუსული ინფექციებით გამოწვეული ტონზილიტი.
- მიკრობებთან კონტაქტი. ბავშვები ასევე მეტ დროს ატარებენ თავიანთ თანატოლებთან სკოლაში ან ბაღში, ამიტომ მათ ადვილად შეუძლიათ ინფექციების გავრცელება. ზრდასრულებსაც, რომლებიც ბევრ დროს ატარებენ პატარა ბავშვებთან, როგორიცაა მასწავლებლები, შესაძლოა ასევე მეტი ალბათობა ჰქონდეთ ინფექციების შეგროვებისა და ანგინის განვითარების.
- ამინდი. ზოგიერთი კვლევა მიუთითებს, რომ ატმოსფერულ პირობებს შეუძლია გავლენა იქონიოს ტონზილიტის განვითარების რისკზე. უფრო ცხელი ამინდი დაკავშირებულია ტონზილიტის განვითარების გაზრდილ შანსთან.
- იმუნური უჯრედები. გარკვეულ ადამიანებს აქვთ მიდრეკილება განმეორებითი ბაქტერიული ტონზილიტის ინფექციებისადმი. კვლევები მიუთითებს, რომ იმუნური უჯრედების ბალანსი, რომელსაც სხეული აწარმოებს, შესაძლოა განსაზღვრავდეს, უფრო მეტად ხართ თუ არა მიდრეკილი ტონზილიტის განმეორებითი ეპიზოდების მიმართ.
ანგინის დიაგნოსტიკა
ექიმი ჩაატარებს ფიზიკურ გასინჯვას. ის შეამოწმებს ნუშურებს, რათა ნახოს არიან თუ არა ისინი წითელი ან შეშუპებული, ან აქვთ თუ არა ჩირქი. ექიმი ასევე შეამოწმებს ცხელებას, ყურებსა და ცხვირს ინფექციის ნიშნების აღმოსაჩენად.
შესაძლოა საჭირო გახდეს ტესტები გამომწვევი მიზეზის დასადგენად. ისინი მოიცავს:
- ყელის ნაცხი. ექიმი შეამოწმებს ნერწყვს და უჯრედებს თქვენი ყელიდან სტრეპტოკოკის ბაქტერიებზე. ისინი გადაატარებენ ბამბის ტამპონს თქვენი ყელის უკანა ნაწილზე. ეს შეიძლება იყოს უსიამოვნო, მაგრამ არ იქნება მტკივნეული. შედეგები ჩვეულებრივ მზად არის 10-15 წუთში.
- სისხლის ანალიზი. ექიმმა შეიძლება უწოდოს ამას სისხლის უჯრედების სრული რაოდენობის (CBC) დათვლა. იგი ეძებს მაღალ და დაბალ სისხლის უჯრედების რაოდენობას, რათა აჩვენოს გამოიწვია თუ არა თქვენი ტონზილიტი ვირუსმა ან ბაქტერიამ.
- გამონაყარი. თქვენი ექიმი შეამოწმებს გამონაყარს.
ანგინის გართულებები
გართულებები ჩვეულებრივ ხდება მხოლოდ ბაქტერიული ინფექციების შემთხვევაში. ისინი მოიცავს:
- ყურის ანთება
- ნუშურის ქვები ან პატარა კვანძები, რომლებიც ყალიბდება ნუშურებზე
- სუნთქვის პრობლემები
- ტონზილარული ცელულიტი
ანგინის მკურნალობა
მკურნალობა ნაწილობრივ დამოკიდებული იქნება იმაზე, თუ რამ გამოიწვია ავადმყოფობა.
თუ ტესტები მიუთითებს ბაქტერიულ ტონზილიტზე, ექიმი, როგორც წესი, დანიშნავს ანტიბიოტიკებს. ექიმმა პაციენტს შეიძლება მისცეს წამლები ერთჯერადი ინექციის ან აბების სახით.
- ლივ-ანგინი გახლავთ ანგინის სპრეი, რომელიც ყელისა და პირის ღრუს ანთებითი დაავადებები დროს ინიშნება.
- ანტი-ანგინი პირის ღრუსა და პირხახის ინფექციურ-ანთებითი დაავადებები (გინგივიტი, სტომატიტი, ტონზილიტი, ფარინგიტი, ანგინის დასაწყისი სტადია, პარადონტოზი, კბილის ექსტრაქციისა და ტონზილექტომიის შემდგომი მდგომარეობა) დროს ინიშნება ექიმის მიერ.
- ნეო-ანგინი სპრეი გამოიყენება პირის ღრუსა და ხახის ინფექციურ-ანთებითი დაავადებების პროფილაქტიკისა და მკურნალობისათვის.
- ანგინ ჰეელი ასევე არის ანგინის წამალი.
შეგახსენებთ, რომ თითოეული მედიკამენტი ინიშნება ექიმის მიერ და თვითნებურად მიღება არაა რეკომენდებული.
ანგინის მკურნალობა სახლის პირობებში
თუ გაქვთ ვირუსული ტონზილიტი, ანტიბიოტიკები არ დაგეხმარებათ და თქვენი ორგანიზმი თავად გაუმკლავდება ინფექციას. ამასობაში, შეგიძლიათ ცადოთ სახლის პირობებში მკურნალობა:
- ბევრი დაისვენეთ.
- მიიღეთ თბილი ან ძალიან ცივი სითხეები ყელის ტკივილის შესამსუბუქებლად.
- მიიღეთ რბილი საკვები
- გამოივლეთ ყელი თბილი მარილიანი წყლით.
- ტკივილის შემთხვევაში შესაძლებელია ურეცეპტოდ გაცემული ტკივილგამაყუჩებლების მიღება.
როდის მივმართოთ ექიმს
დაუკავშირდით ექიმს, თუ შენიშნავთ:
- ჭარბი ნერწყვდენა პატარა ბავშვში
- ცხელება, განსაკუთრებით 38°ან უფრო მაღალი
- ჩირქი ყელის უკანა ნაწილში
- წითელი, უხეში გამონაყარი და გაზრდილი სიწითლე
- ყლაპვის ან სუნთქვის მძიმე პრობლემები
- მტკივნეული ან შეშუპებული ლიმფური ჯირკვლები კისრის არეში
ქვემოთ მოცემული ინფორმაცია საჭიროა სოციალური ავტორიზაციისთვის
შესვლა
Create New Account