ლიმფედემა, იგივე ლიმფური შეშუპება

სარჩევი:

რა არის ლიმფედემა?

ლიმფედემის ტიპები

ლიმფედემის გართულებები

ლიმფედემის მკურნალობა

ლიმფედემა, იგივე ლიმფური შეშუპება, ეწოდება მდგომარეობას, როდესაც ადამიანს აღენიშნება შეშუპებები სხეულის სხვადასხვა ნაწილში. ქსოვილის შეშუპება გამოწვეულია ცილებით მდიდარი სითხის დაგროვებით, რომელიც ჩვეულებრივ გამოიყოფა სხეულის ლიმფური სისტემის საშუალებით. ამ დროს ყველაზე ხშირად ზიანდება მკლავები ან ფეხები, მაგრამ ასევე შეიძლება შეშუპება განვითარდეს გულმკერდის კედელში, მუცლის ღრუში, კისერსა და სასქესო ორგანოებში.

რა არის ლიმფედემა?

ლიმფური სისტემა აგროვებს ჭარბ სითხეს, ცილებსა და ტოქსინებს უჯრედებიდან და ქსოვილებიდან და აბრუნებს მათ სისხლში. როდესაც ადამიანის ლიმფური სისტემა კარგად არ მუშაობს, სხეულში სითხე გროვდება და შეიძლება დაიწყოს შეშუპება. ლიმფედემა ასევე ზრდის ინფექციის განვითარების რისკს იმ ადგილას, სადაც ადამიანს აქვს ეს მდგომარეობა.

ლიმფედემა შეიძლება განვითარდეს გარკვეული ქირურგიული ოპერაციების შემდეგ ან იმიტომ, რომ ადამიანს აქვს გარკვეული სამედიცინო ან გენეტიკური მდგომარეობები.

ლიმფედემის სიმპტომები ზოგჯერ მსუბუქია, რაც იწვევს მცირე შეშუპებასა და დისკომფორტს. თუმცა, ზოგჯერ ლიმფედემის გამო იწყება მნიშვნელოვანი შეშუპება, რომელიც საკმაოდ მტკივნეულია და ვითარდება კანის პრობლემები, როგორიცაა ინფექციები და ჭრილობები.

როგორ მოქმედებს ლიმფედემა ჩემს სხეულზე?

თუ გაქვთ ლიმფედემა, თქვენი მკლავები, ფეხები, ტერფები და სხეულის სხვა ნაწილები შეშუპებულია. ლიმფედემა ხშირად გავლენას ახდენს ადამიანის უნარზე, შეასრულოს ყოველდღიური აქტივობები. ლიმფედემის მქონე ბევრი ადამიანი თავს უხერხულად გრძნობს იმის გამო, თუ როგორ ცვლის ის მათ გარეგნობას.

არის თუ არა ლიმფედემა სერიოზული სამედიცინო მდგომარეობა?

ეს შეიძლება იყოს სერიოზული. თუ გაქვთ ლიმფედემა, თქვენ შეიძლება განგივითარდეთ კანიდან დაწყებული ინფექციების რისკი. ეს ინფექციები შეიძლება იყოს სიცოცხლისთვის საშიში. იშვიათად, ლიმფედემამ შეიძლება გამოიწვიოს ლიმფანგიოსარკომა, ძალიან იშვიათი კანის კიბო.

ლიმფედემის ტიპები

არსებობს ლიმფედემის ორი ტიპი - პირველადი და მეორადი.

პირველადი ლიმფედემა

პირველადი ლიმფედემა გამომდინარეობს იშვიათი, მემკვიდრული მდგომარეობებიდან, რომლებიც გავლენას ახდენს იმაზე, თუ როგორ ვითარდება ლიმფური სისტემა. პირველადი ლიმფედემა აზიანებს დაახლოებით 1 ადამიანს 100,000-დან აშშ-ში. ამ მდგომარეობებით გამოწვეული ლიმფედემა სხვადასხვა ასაკში ვლინდება:

• ჩვილობა: ჩვილები შეიძლება დაიბადონ მილროის დაავადებით, ლიმფედემის მემკვიდრული ფორმით.
• პუბერტატი, ორსულობის დროს ან 35 წლამდე: მეიჯის დაავადება (ლიმფედემა პრეკოქსი) გავლენაა ახდენს ადამიანებზე, რომლებიც გადიან პუბერტატს ან ორსულობას და 35 წლამდე არიან.
• 35 წლის შემდეგ: იშვიათმა, გვიან დაწყებულმა ლიმფედემამ შეიძლება გამოიწვიოს შეშუპება, რომელიც ადამიანის ფეხებზე ვლინდება.

მეორადი ლიმფედემა

მეორადი ლიმფედემა მაშინ იჩენს თავს, თუ ლიმფური სისტემა დაზიანდა ქირურგიული ოპერაციის, ტრავმის ან სხივური თერაპიის შედეგად. ის ყველაზე ხშირია ადამიანებში, რომლებსაც ჩაუტარდათ ძუძუს კიბოს მკურნალობა. თუმცა, ყველას, ვისაც ჩაუტარდა ძუძუს კიბოს მკურნალობა, არ უვითარდება ლიმფედემა.

ლიმფედემის გართულებები

ლიმფედემის გართულებებში შედის:

1. კანის ინფექციები (ცელულიტი). დაგროვილი სითხე ნოყიერ ნიადაგს ქმნის მიკრობებისთვის, ხოლო მკლავის ან ფეხის უმცირესი დაზიანებაც კი შეიძლება იყოს ინფექციის შემოჭრის მიზეზი. დაზიანებული კანი გამოიყურება შეშუპებული და წითელი, ჩვეულებრივ მტკივნეულია და თბილია შეხებისას. 
2. სეფსისი. სეფსისი - პოტენციურად სიცოცხლისთვის საშიში მდგომარეობა, რომელიც ვითარდება, როდესაც ორგანიზმის რეაქცია ინფექციაზე აზიანებს საკუთარ ქსოვილებს. სეფსისი საჭიროებს გადაუდებელ სამედიცინო მკურნალობას.
3. გაჟონვა. მძიმე შეშუპების დროს ლიმფის სითხემ შეიძლება გამოიწვიოს კანის მცირე ნახეთქებიდან დრენაჟი ან ბუშტუკების წარმოქმნა.
4. კანის ცვლილებები. ზოგიერთ ადამიანში, რომელსაც აქვს ძალიან მძიმე ლიმფედემა, დაზიანებული კიდურის კანი შეიძლება გასქელდეს და გამაგრდეს ისე, რომ ჰგავდეს სპილოს კანს.
5. კიბო. რბილი ქსოვილების კიბოს იშვიათი ფორმა უმკურნალო ლიმფედემის ყველაზე მძიმე რისკ-ფაქტორია.

ლიმფედემის მკურნალობა

ლიმფედემის განკურნება არ არსებობს, რაც ნიშნავს, რომ მისი მოშორება შეუძლებელია. თუმცა, არსებობს მრავალი გზა, რათა მან გავლენა არ მოახდინოს თქვენი ცხოვრების ხარისხზე.

ეს მეთოდები განსხვავდება თქვენი მდგომარეობის მიზეზისა და სტადიის მიხედვით. მკურნალობა შეიძლება მოიცავდეს ფიზიკურ თერაპიას ან სხვა მეთოდს ლიმფური სითხის მოძრაობის შესანარჩუნებლად და შეშუპებისა და ტკივილის შესამცირებლად. ჯანდაცვის პროვაიდერმა ასევე შეიძლება დაგინიშნოთ ანტიბიოტიკები ინფექციებისთვის ან ტკივილგამაყუჩებელი.

როგორ ხდება ლიმფედემის ფიზიკური მკურნალობა?

ლიმფედემის მკურნალობა ჩვეულებრივ მოიცავს ფიზიკური თერაპიისა და სახვევების კომბინაციას, რომელიც ამოძრავებს სითხეს ლიმფედემით დაზიანებული ადგილებიდან. 

1. კომპრესიული ტანსაცმელი: კომპრესიული ტანსაცმელი შეიძლება იყოს წინდები ან გადასახვევები, რომლებსაც აქვს წნევა სითხის გადასაადგილებლად თქვენი ქსოვილებიდან სისხლის მიმოქცევაში. ეს ამცირებს შეშუპებას და ლიმფედემის გართულებების რისკს.
2. ფიზიკური თერაპია: ლიმფედემის სპეციალისტი ფიზიკური თერაპევტები აკეთებენ მასაჟს ცირკულაციის სტიმულირებისთვის. ეს არის მანუალური ლიმფური დრენაჟი (MLD). თერაპევტებმა შეიძლება გასწავლონ, როგორ შეასრულოთ ეს მასაჟი დამოუკიდებლად.
3. მრავალშრიანი კომპრესიული სახვევები: მანუალური ლიმფური დრენაჟის მკურნალობის შემდეგ, ფიზიკურმა თერაპევტმა შეიძლება დაადოს მრავალშრიანი კომპრესიული სახვევები თქვენი სხეულის შეშუპებულ ნაწილებს.